HẺM ÔNG TIÊN - CON HẺM TÌNH NGƯỜI GIỮA SÀI GÒN

(Nguồn: GENZ iNS)

Hẻm nhỏ đầy tình người giữa Sài Gòn

Người ta thường truyền tai nhau câu nói:” Sài Gòn… có nhiều người bao đồng lắm!”, một câu nói tiếu lâm truyền khẩu thôi nhưng có lẽ rất đúng. Sài Gòn có thể vội vã nhưng không lướt qua người khó khăn bao giờ. Giữa lòng một Sài Gòn xa hoa, lộng lẫy ấy là con hẻm nhỏ số 96 đường Phan Đình Phùng, quận Phú Nhuận. Con ngõ nhỏ ấy với cái tên gần gũi là hẻm “ông Tiên” bởi nơi đây đã cho ra đời nhiều câu chuyện cổ tích, những bình trà đá mát lạnh dưới tiết trời oi bức, những viên thuốc nhức đầu hay cả những chuyến xe ôm 0 đồng cho những ai cần giúp đỡ, tất cả những điều đẹp đẽ ấy là do ông tiên “Đỗ Văn Út”, cũng là người dân sinh sống tại con hẻm nhỏ này “khởi xướng” nên.

Chân dung chú Đỗ Văn Út (Nguồn: GENZ iNS)

Ông Tiên đời thực

Người ta thường gọi chú là chú Việt - sinh năm 1963 và là người con đất Sài Gòn hàng chục năm qua, chú chọn hẻm 96 là nơi để nghỉ ngơi sau những năm tháng mưu sinh cực nhọc. Có thể nói, Chú Út là người đã tạo nên những hoạt động từ thiện mang đậm tính nhân văn và có lẽ ai trong chúng ta cũng đều cảm động trước những hành động cao đẹp ấy của chú. Chú chia sẻ “Người ta tật nguyền, phải bươn chải kiếm từng đồng ở đất Sài Gòn này để nuôi thân, nuôi gia đình là điều đáng quý rồi. Mình có cơ hội dùng cái nghề sửa xe này để giúp họ đỡ được phần nào thì sao không làm". Và từ đó, hễ những ai khuyết tật hoặc có hoàn cảnh khó khăn, chú Út đều sẵn lòng giúp đỡ họ mà chẳng mong đợi sẽ “nhận lại” điều gì.

Bản thân chú Út trước đây cũng đã từng làm qua rất nhiều ngành nghề để có thể kiếm sống ở đất Sài Gòn, thế nên hơn ai hết, Chú hiểu rất rõ việc mưu sinh ở “thành phố hoa lệ” này là một điều rất khó khăn, vất vả. Có một thời gian Chú từng bệnh nặng, làm ăn không được, nhà cửa không có và phải ở ngoài đường suốt một thời gian dài. Vì lẽ đó nên Chú có thể cảm nhận được những nỗi bất hạnh mà “người khó khăn” đã và đang phải trải qua. Những việc Chú làm có thể không giúp cho họ ăn sung mặc sướng đến hết phần đời còn lại nhưng chắc chắn rằng rằng những điều đẹp đẽ ấy đã phần nào an ủi và xoa dịu những tâm hồn đang lay lất, chật vật ngoài kia, phần nào tô thêm hi vọng cho đời.

“Bắt đầu từ những điều nhỏ nhoi”

“Tôi cũng từng là người nghèo khổ, nằm lang thang kiếm chỗ sống qua ngày. Với tôi, cái nghèo nó khiến con người ta khổ đủ thứ mà ngay cả tiếng nói cũng không có”, Chú nói. Có lẽ, chính nhờ những đồng cảm về đời sống với những mảnh đời khó khăn như thế lại chính là lí do cũng là nguồn cảm hứng to lớn khiến Chú Út thôi thúc muốn làm “công việc không lương” đẹp đẽ này. Hành trình thiện nguyện là một chặng đường dài đầy ý nghĩa và cảm xúc, là những khuya trời mưa bão vẫn đi “giúp đời - giúp người”. Suốt bao năm qua, nhờ nguồn cảm hứng bất tận của người đàn ông ấy mà nhiều mảnh đời khó khăn hẳn có lẽ đã được sẻ chia ít nhiều niềm vui trong đời. Với riêng Chú Út, việc này cũng đem đến cho Chú nhiều giá trị tinh thần quý giá mà “không làm thì chịu không nổi”, giúp đời sống tinh thần của Chú hạnh phúc hơn mỗi ngày.

Chú Út tại phòng trọ của mình (Nguồn: Sưu tầm)

Những điều nhỏ bé nhưng phi thường

Hơn 35 năm gắn bó với cái nghề sửa xe và cũng đã hơn 35 năm chú trở thành “ông Tiên” trong mắt mọi người. Những việc chú làm đã đem đến giá trị tinh thần vô cùng to lớn giữa một Sài Gòn tất bật, hối hả - ai nấy đều lo toan cho cuộc sống của riêng mình. Trong cái nắng gắt giữa trưa hè Sài Gòn hiện lên tấm bảng lớn treo song song hai bờ tường, ghi “Cơ sở mai táng Vạn Phúc, trợ táng, tặng áo quan miễn phí cho gia đình khó khăn”. Bên cạnh, tủ thuốc miễn phí, vài tờ rơi nhận mổ mắt từ thiện cho người nghèo… Tủ thuốc này luôn hoạt động cả ngày lẫn đêm để ai cần cũng đều có mà dùng. Cái tủ thuốc bé tí này vậy mà lại chứa đựng rất nhiều sự yêu thương, san sẻ giữa người với người. Số lượng thuốc trong tủ lúc nào cũng đầy ắp do những người đi đường góp thêm vào, một số nhà hảo tâm cũng thường xuyên hỗ trợ đa dạng các loại thuốc khác nhau để chú giúp đỡ bà con. Nhỏ mà có võ, cái tủ thuốc nhỏ này thật sự đã “chữa bệnh” được nhiều người. Chứng kiến những người vô gia cư, nghèo khó không đủ tiền mua quan tài cho sự ra đi của người thân, khiến chú Út không khỏi xót xa và đau đáu trong lòng. Vì lẽ đó mà có nhiều trường hợp được lo liệu hậu sự chu đáo. Giữa cái nắng gay gắt và oi bức của ngày hè Sài Gòn dễ khiến người ta vô tình lại có một người đàn ông lúc nào cũng vui vẻ cười nói và hết lòng với những người xung quanh. 

Những hoạt động từ thiện của chú Đỗ Văn Út (Nguồn: GENZ iNS)

Cho đi những gì mình có thể

Nhưng có lẽ, trong tất cả những câu chuyện đẹp về sự tử tế của con người quanh đây thì tấm lòng của một người chuyên đi lo hậu sự cho người dưng khiến người ta càng kính trọng Chú. Chú Út không nhớ chính xác khởi đầu cho hành trình đi “xin hòm” của mình bắt đầu từ sự kiện nào, nhưng cứ hễ nghe ở đâu có người “không có nổi một cái hòm chôn thân” thì Chú lập tức có mặt. Nhưng có lẽ trong chuyến hành trình thiêng liêng ấy lại có những câu chuyện khiến Chú nhớ mãi. Chú kể, chú mãi không quên được hình ảnh của cặp vợ chồng trẻ từ An Giang lên Sài Gòn lập nghiệp với một hi vọng có cuộc sống tốt hơn, thế nhưng “cái xui nó hay đến với người nghèo” và biến cố đã chẳng may ập đến với họ. Người vợ bị tai nạn giao thông và đã không qua khỏi sau ba lần phẫu thuật, nhưng do hoàn cảnh ngặt nghèo không thể mang vợ về quê an nghỉ, người chồng phải ôm thùng mì đi đến từng nơi để xin “được bao nhiêu hay bấy nhiêu” với mong mỏi lo xong cho vợ có nơi an nghỉ cuối cùng. Biết được sự tình, chú Út đã cùng các mạnh thường quân hỗ trợ và giúp họ. Giọng chú lắng xuống khi nhắc lại hình ảnh lúc mang tro vợ về quê, người chồng vừa khóc vừa cười chua xót cho cuộc đời éo le của họ khiến ai nấy đều thương cảm cho câu chuyện ấy. Chú vẫn tiếp tục hành trình “xin hòm” giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn khác và lan tỏa nhiều điều đẹp đẽ đến với mọi người. Chắc có lẽ vì cảm nhận được những giá trị Chú mang cho đời mà nhiều mạnh thường quân đã mở lời muốn đồng hành với Chú, trong đó có cơ sở mai táng Vạn Phúc, cũng chính là cơ sở hỗ trợ chú trong các hoạt động thiện nguyện hiện tại.

Đáng nhớ nhất đối với hú, phải kể đến trường hợp của em bé 8 tháng tuổi. Do khó sanh nên từ lúc lọt lòng em đã mắc phải các căn bệnh về não và tim. Em mất do sức khỏe quá yếu. Theo lời chú, em mất vào lúc 1h sáng trong đêm mưa bão. Ở thời điểm đó, mặc cho thời tiết khó khăn, mặc cho sức khoẻ của Chú cũng đang chịu ảnh hưởng bởi thời tiết này, Chú Út vẫn hết lòng hỗ trợ để gia đình lo hậu sự cho em.

Video phỏng vấn chú Đỗ Văn Út (Nguồn: GENZ iNS)

Mạnh thường quân - Những cánh tay của nghĩa cử cao đẹp

Trong hành trình đẹp ấy chắc hẳn cũng có đôi lúc gặp khó khăn, may mắn thay “ở hiền gặp lành” chú Út luôn nhận được sự đồng hành, hỗ trợ từ nhiều mạnh thường quân - là những cánh tay thầm lặng đắc lực luôn ủng hộ và sẵn sàng đồng hành cùng Chú trong hành trình lan tỏa nhân ái ấy. Chính nhờ những con người với nghĩa cử cao đẹp ấy, Chú có thể duy trì các hoạt động và tô thêm sắc cho những mảng màu u tối của người nghèo khó.

“Đối với người nghèo thì số tiền 10 triệu là quá lớn, không thể chi trả được” Chú nói. Những lúc khó khăn ấy, sự giúp đỡ của các mạnh thường quân chính là điều quý giá hơn cả. Trong số nhiều “nghệ nhân làm đẹp cho đời ấy” có chị Hồng - cũng là người sinh sống ở Sài Gòn và biết Chú cũng như các hoạt động thiện nguyện qua các trang báo. Chú kể với giọng tự hào: “Chị Hồng đó tốt tính, vui vẻ lắm. Chị ngỏ lời muốn hỗ trợ toàn bộ chi phí hòm cho các mảnh đời khó khăn. Chú thật tình rất biết ơn nhưng cũng xin lỗi vì đã từ chối nếu để Chị phải lo hết. Thật ra những mất mát, ra đi là chuyện không ai biết trước và nếu để Chị Hồng lo hết thì không biết bao nhiêu cho đủ. Chú có ngỏ lời với Chị rằng thay vì lo hết như vậy, cứ mỗi tháng Chị tặng cho 5 triệu đổ xuống, có thiếu sẽ vận động thêm những mạnh thường quân khác để bù vô, Chị Hồng cũng hiểu và vui vẻ “bắt tay” đồng hành với Chú đến nay”. Chú cũng thật thà kể lại rằng suốt bao năm nay cứ vậy mà làm, không sổ sách ghi chép hay tính toán chi tiết, cầu kì.

Hơn mười mấy năm qua, 3 - 400 ca được lo, được giúp, không chỉ có mạnh thường quân ở Sài Gòn mà còn có những người ở tỉnh lẻ, khắp các tỉnh thành ở Việt Nam và cả những người con xa xứ đang ở nước ngoài, đều khắc khoải và muốn góp phần vào hành trình “tô màu đời” cùng Chú. 

Khó khăn vẫn không chùn bước

Video phỏng vấn chú Đỗ Văn Út (Nguồn: GENZ iNS)

Chắc rằng, trong chuyến hành trình dài ấy sẽ có những lúc khó khăn, vất vả. Vào những ngày đầu trong công cuộc xin hòm, chú Út gặp trắc trở trong việc huy động nguồn lực tài chính. Do ít người biết đến hoạt động này, nguồn ủng hộ từ mạnh thường quân còn hạn chế, Chú phải tự mình lo liệu tất cả mọi việc, từ việc tiếp nhận thông tin, liên hệ gia đình, trại hòm, lo liệu hậu sự. Nhiều lần, chú phải bỏ tiền túi ra để ứng đỡ, hơn nữa là phải vay mượn tiền để trang trải chi phí cho các trường hợp không may mắn.

Có những trường hợp người mất không có gia đình, người thân hoặc gia đình quá nghèo khó, không có khả năng chi trả bất kỳ khoản chi phí nào, Chú Út cũng đứng ra lo liệu tất cả mọi việc, từ việc tìm kiếm chỗ an táng, xin xác nhận tử vong đến việc tổ chức tang lễ. Những trường hợp này thường khiến Chú không khỏi xót xa, trăn trở, thôi thúc Chú “phải giúp thì lòng mới yên”.

“Việc làm từ thiện lâu nhất là giúp hòm từ thiện và vá xe miễn phí cho người khuyết tật từ năm 2012 đến giờ. Làm từ thiện như vậy đôi lúc cũng có trục trặc, có lời ra lời vô, người thương người ghét. Người thương mình sẽ xem những điều mình làm là việc tốt nhưng trái lại, đối với những người đã ghét thì chỉ xem những cống hiến của mình là “làm từ thiện lấy danh nghĩa” - Chú nói.

Lời ra tiếng vào là điều không thể tránh ở đời và hành trình của Chú Út cũng không thể tránh khỏi những xì xầm, đàm tiếu. Thế nhưng mặc cho những điều tiêu cực ấy, Chú vẫn vững tin vào điều mình đang làm và giá trị của nó, tiếp tục cống hiến và vun đắp cho đời, cho người.

“Chú chỉ mong mình có sức khỏe. Chỉ khi không chạy xe hai bánh nổi nữa thì Chú mới không làm nữa, ngoài lí do đó thì Chú sẽ không vì bất kì điều gì mà chùn bước dừng lại. Nếu chỉ vì những câu nói không hay, những lời đàm tiếu tiêu cực mà dừng lại thì biết bao nhiêu người đang khổ ngoài kia sẽ lại càng khổ hơn. Họ sẽ phải nhờ ai, phải dựa vào ai?”

Có lẽ, sự quyết tâm và lòng nhân ái của Chú lại khiến người ta ngưỡng mộ và thêm vững tin hơn về tình người. Dẫu hành trình của Chú có nhiều vất vả, gian nan nhưng Chú Út vẫn sẽ tiếp tục công cuộc lan tỏa nhân ái của mình, cuộc đời của những người nghèo khổ vì thế mà lại được thắp thêm tia sáng hy vọng và niềm tin yêu vào một cuộc sống tươi đẹp, hạnh phúc hơn.

Ấm áp tình người giữa lòng Sài Gòn

(Nguồn: GENZ iNS)

“Dù mình cũng không giàu bằng ai nhưng có nhiều người còn thê thảm hơn mình” - Chú chia sẻ. Tuy cuộc sống của chú tại nơi đây còn nhiều vất vả nhưng những điều chú làm lại rất đỗi đẹp đẽ. Riêng bản thân chú thì nghĩ đơn giản rằng, người nghèo khổ còn nhiều quá, giúp được ai cái gì thì giúp. Chính những người như chú và người dân hẻm 96 đã khiến tình người với người được lan toả giữa nhịp sống hối hả tại thành phố nơi đất chật người đông này. Chú và bà con cũng mong ngoài kia cũng sẽ có nhiều con hẻm “nhân ái” như vậy xuất hiện thêm nữa.

Câu chuyện về lòng nhân ái sẽ luôn được lan tỏa đi khắp nơi. Đến nay đã có rất nhiều những Mạnh Thường Quân trên khắp cả nước sẵn sàng giúp đỡ, thông qua chú út làm cầu nối đưa tấm chân tình của họ đến với những mảnh đời bất hạnh đang ngày đêm vất vả, lay lất đất Sài Gòn..

Đến đây mới ngộ ra, đất Sài Gòn thấm đẫm ân tình, dẫu là những người chưa từng gặp gỡ nhau. Con ngõ hẹp ở xóm nghèo ấy lại là nơi giàu tình yêu thương và là chỗ dựa cho những mảnh đời khó khăn nương vào nhau sau mỗi bận mưu sinh. "Khi con người còn biết yêu thương nhau thì tự khắc hành trình sống sẽ tử tế và đẹp đẽ". Sài Gòn có nhiều người “bao đồng” như vậy đó…Và đôi khi chỉ vì một Sài Gòn bao đồng như thế mà lại trở nên đáng sống hơn.

Cùng xem lại video phỏng vấn chú Đỗ Văn Út và lắng nghe những chia sẻ của Chú về những việc thiện nguyện Chú đã làm suốt thời gian qua: https://youtu.be/ji8ddmgI0TM

Video phóng sự về chú Đỗ Văn Út (Nguồn: GENZ iNS)

Bản đồ Hẻm 96 Phan Đình Phùng, quận Phú Nhuận, TP.HCM (Nguồn: Google Map)

---

Bài viết thuộc bản quyền của Tòa Soạn GENZ iNS Biên tập nội dung: Tường Nghi - Thanh Đào - Chung Nhi Thiết kế hình ảnh: Việt Ngân Dựng video clip: Đức Phú - Lê Hưởng - Quỳnh Như